بیماریهای قلبی در بارداری
بیماریهای قلبی در بارداری یکی از مسائلی‌ست که امروزه باید به آن توجه زیادی داشت.
بیماریهای قلبی با شدت‌های مختلف در ۱ الی ۲ درصد در دوران بارداری دیده می‌شود
و متاسفانه باعث افزایش مرگ‌و‌میر و آسیب‌های مادری می‌شود. در طی سال‌های اخیر میزان
مرگ‌و‌میر مادری به بیماریهای قلبی در ایران تقریبا ۱۶% بوده؛ که خیلی از آنها قابل پیشگیری بوده‌اند.
خانم‌های بارداری که به بیماریهای قلبی دچارند، بهتر است قبل از بارداری زیر نظر متخصص زنان
و متخصص قلب باشند تا تیم پزشکی وضعیت و شرایط مادر را برای بارداری مورد بررسی قرار دهند.
بارداری چه تاثیری بر قلب دارد؟
بارداری بر قلب و سیستم گردش خون مادر باردار تاثیر می‌گذارد؛ اما اکثر مادرانی که به بیماری قلبی دچارند،
فرزندان سالم به دنیا می‌آورند. مادر باردار در دوران بارداری برای تغذیه‌رسانی به جنینِ در حال رشد،
۳۰ تا ۵۰ درصد افزایش خون خواهد داشت، به همین دلیل قلب در هر دقیقه میزان خون بیشتری را پمپاژ می‌کند
و ضربان قلب مادر بالا می‌رود.
همچنین هنگام زایمان فشار وارد بر قلب زیاد بوده و ضربان قلب مادر افزایش می‌یابد و زمان لازم است که
وضعیت و آریتمی (ضربان) قلب مادر نرمال شود.
بارداری با قلب چه می‌کند؟
مکانیسم‌های تطابقی بدن مادر با بارداری شامل تغییرات قلبی – عروقی شاخص است.
در بارداری برون ده قلبی بیش از 40 درصد افزایش می‌یابد، مصرف اکسیژن مادر 20 درصد بیشتر می‌شود
و فشارخون به میزان جزیی کاهش می‌یابد. به دلیل بروز این گونه تغییرات که اثر مستقیمی بر جریان خون
و کارکرد قلبی – عروقی دارند؛ برخی بیماریهای قلبی ممکن است تا زمان بارداری تشخیص داده نشوند
از طرف دیگر، نشانه‌های بارداری طبیعی ممکن است وجود بیماری قلبی را تقلید کند.
به این معنی که خستگی، احساس سبکی در سر، ضعف، تنگی نفس، ادم (ورم) محیطی
و حتی سنکوپ (غش، از دست رفتن هوشیاری برای مدت زمانی نه چندان طولانی که به دلیل نرسیدن
کوتاه مدت خون به مغز ایجاد می‌شود) می‌تواند طی بارداری طبیعی نیز دیده شود و افرادی که در این زمینه
تبحر کافی ندارند، ممکن است به بیماری قلبی مشکوک شوند.
این نشانه‌ها را جدی بگیرید
نشانه‌هایی که وجود آنها احتمال وجود بیماری قلبی در دوران بارداری را مطرح می‌کنند
و باید حتماً ارزیابی طبی شوند، عبارتند از: تنگی نفس محدود کننده فعالیت روزانه،
سرفه و خلط خونی، سنکوپ حین فعالیت، درد قفسه سینه در زمان فعالیت.
کبودی و صداهای قالبی غیرطبیعی شدید هم در معاینه بالینی بیانگر حضور بیماری قلبی است.
در کشورهای غربی با کاهش شیوع بیماریهای روماتیسمی قلبی، بیماریهای قلبی مادرزادی
بزرگسالان شایع‌تر شده است ولی در ایران، همچنان بیماریهای دریچه‌ای در صدر شایع‌ترین علل است.
برای افرادی که بیماری قلبی شناخته شده‌ای دارند، انجام مشاوره قبل از بارداری بسیار مهم است.
در این مشاوره‌ها باید از نظر امکان بارداری آگاهی کافی به خانم داده شود و اطلاع‌رسانی در مورد
خطرهایی که مادر و جنین را تهدید می‌کند، کاملاً انجام شود این بیماران باید در مراکز مراقبت بارداری
مادران پرخطر معاینه شوند.
آیا معاینات قلبی خطر ندارند؟
بررسی‌های لازم که از آن صحبت می‌کنیم شامل معاینه بالینی، انجام نوار قلب اکوکاردیوگرافی است.
بیماران و خانواده‌ها معمولاً نگران اثر این گونه تست‌های تشخیصی بر سلامت جنین هستند.
انجام این تست‌ها و حتی ام‌آرآی قلبی بدون تزریق در خانم باردار مشکلی برای سلامت جنین ایجاد نمی‌کند.
البته اسکن، اسکن هسته‌ای و آنژیوگرافی خطرهایی دارد و باید از انجام آنها اجتناب شود مگر اینکه پزشک
به دلایلی انجام آنها را صلاح بداند.
آنچه لازم است در مورد احساس درد قلب بارداری بدانید
بارداری می تواند عامل انواع مختلف درد و احساس ناراحتی در بسیاری از قسمتهای بدن باشد.
یکی از این موارد، درد قلب در بارداری است.
در اکثر موارد، علت این درد می تواند ریفلاکس معده، فشار بر روی جنین در حال رشد و دیگر دلایل بی خطر باشد.
اما در موارد بسیار نادری، درد قلب بارداری ممکن است نتیجه یک مشکل قلبی عروقی باشد.
از آنجاییکه عارضه قلبی ممکن است پیامدهای فاجعه باری به دنبال داشته باشد، در صورتیکه به موقع تشخیص
و درمان نشود می تواند حوادث جبران ناپذیری برای مادر و جنین بوجود بیاورد.
دلایل جزئی و کم خطر برای درد قلب بارداری
زنان در دوران بارداری ناراحتیهای زیادی را تجربه می کنند، اما بعضی از آنها مربوط به قلب و نشانه هایی از بیماریهای قلبی است. از جمله:
- تپش قلب
- درد قفسه سینه
- تنگی نفس
- تنفس هنگام خواب
- خستگی
- غش
برخی از این علائم اگرچه می توانند نگران کننده باشند اما معمولا مشکل جدی ای ایجاد نمی کنند.
با این وجود برای تشخیص اهمیت درد قلب در بارداری بهتر است در طول دوران بارداری خود با یک متخصص
قلب خوب در ارتباط باشید.
