زگیل تناسلی شایعترین عفونت ویروسی است که از راه رابطه جنسی منتقل
میشود و عامل آن ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) است که حین تماس جنسی
منتقل میشود.
اگر زگیل تناسلی درمان نشود، بزرگ میشود یا تعداد آن افزایش مییابد. زگیل
تناسلی معمولاً بیخطر است و حتی اگر درمان نشود آسیبی به سلامتی نمیزند،
اما تحمل آن ناراحت کننده است و ظاهر نازیبایی دارد. با درمان کردن زگیل احتمال
سرایت آن به دیگران کاهش مییابد.
علل زگیل تناسلی
چنانچه ویروس پاپیلوم انسانی (HPV ) پوست ناحیه تناسلی و مقعد را عفونی کند،
زگیل تناسلی ایجاد میشود. زگیلهای تناسلی از شایعترین عفونتهای آمیزشی به
شمار میروند. بیش از صد نوع ویروس پاپیلوم وجود دارد که هر یک بخشهای مختلفی
از بدن مانند دست و پا را درگیر میکند. حدود سی نوع ویروس پاپیلوم داخل و اطراف
ناحیه تناسلی و مقعد وجود دارد، اما عامل ایجاد زگیل تناسلی فقط دو ویروس نوع
ششم و یازدهم است.
انتقال زگیل تناسلی
ویروس پاپیلوم یعنی عامل ایجاد زگیل تناسلی به راحتی از راه رابطه جنسی منتقل
میشود. هم بانوان و هم آقایان میتوانند حامل این ویروس و منتقل کننده آن باشند.
ویروس پاپیلوم انسانی از راه تماس پوستی سرایت مییابد، بنابراین با تماس نزدیک
ناحیه تناسلی نیز منتقل میشود و انتقال آن لزوماً منوط به رابطه جنسی دخولی
واژینال یا مقعدی نیست.
اگر از کاندوم استفاده شود، ویروس منتقل نمیشود، اما ممکن است کاندوم تمام
ناحیه تناسلی را نپوشاند و پوست ناحیه تناسلی بدون پوشش عفونی شود.
ویروس پاپیلوم عموماً هنگام وجود داشتن زگیل منتقل میشود، اما احتمال سرایت
آن پس از از بین رفتن زگیل نیز وجود دارد.
به ندرت پیش میآید که در اثر سکس دهانی زگیل در دهان یا گلو یا روی لبها ایجاد
شود.
زگیل بدون رابطه جنسی مقعدی از ناحیه تناسلی به ناحیه اطراف مقعد منتقل
میشود.
احتمال دارد که زگیل تناسلی هنگام زایمان از مادر به نوزاد منتقل شود، البته این
اتفاق به ندرت رخ میدهد.
زگیل تناسلی از راه بوسیدن، در آغوش گرفتن، استفاده اشتراکی از حوله یا حمام،
شنا در استخر عمومی، صندلی توالت، لیوان، بشقاب یا دیگر وسایل غذاخوری
مشترک منتقل نمیشود.
نشانهها و علائم
اکثر بیماران مبتلا به عفونت HPV دچار زگیل تناسلی نمیشوند و ویروس به خودی
خود از بین میرود. به این ترتیب ممکن است شما یا همسرتان هیچ گاه متوجه این
عفونت ویروسی نشوید.
ایجاد شدن زگیل پس از تماس داشتن با ویروس از سه تا چند هفته یا حتی چند
سال طول میکشد. ممکن است برآمدگیها یا زائدههای گوشتی کوچک یا تغییرات
پوستی داخل یا روی ناحیه تناسلی یا مقعدی به چشم بخورد. زگیل تناسلی معمولاً
بدون درد است، اما گاهی خارش دارد و ایجاد التهاب میکند.
چگونگی اطلاع از وجود ویروس و زگیل تناسلی
یگانه روش اطمینان از وجود عفونت ویروسی و زگیل تناسلی این است که پزشک
زگیل را ببیند و عفونت را تایید کند. بنابراین حتی اگر خودتان یا همسرتان از وجود
زگیل تناسلی مطمئن هستید، باز هم توصیه میکنیم که برای تایید تشخیص به
پزشک مراجعه کنید.
حتی اگر همسرتان زگیل تناسلی نداشته باشد، باز هم احتمال دارد که شما با زگیل
مواجه شوید. احتمال انتقال همزمان بیش از یک عفونت منتقله جنسی وجود دارد.
توصیه میکنیم در شرایط زیر برای بررسی وجود عفونت به متخصص مراجعه کنید:
بروز علائم یا مشکوک شدن به آنها در خودتان یا همسرتان
چنانچه خودتان یا همسرتان رابطه جنسی محافظت نشده داشتهاید.
ابتلا به نوع دیگری از عفونتهای قابل انتقال از راه رابطه جنسی
باردار بودن یا قصد بارداری داشتن
تشخیص
پزشک معمولاً زگیل تناسلی را با دیدن آن تشخیص میدهد و برای بررسی دقیق
آن از ذره بین استفاده میکند.
ممکن است معاینه داخلی واژن یا مقعد برای بررسی وجود زگیلهای داخلی انجام
شود.
به ندرت لازم میشود تا برای معاینه دقیقتر زگیل از آن نمونه برداری شود.
در صورت لزوم و با توجه به ناحیه نمونه برداری بیحسی موضعی اعمال میشود.
آزمایشهای جدیدی برای جستجوی گونههای معینی از ویروسها ابداع شده است،
اما این آزمایشها به طور معمول برای تشخیص زگیل تناسلی انجام نمیشود.
آزمایش خون برای تشخیص ویروس زگیل تناسلی انجام نمیشود.
چگونه می توان از زگیل تناسلی پیشگیری کرد؟
با کمک روشهای زیر می توان از زگیل تناسلی جلوگیری کرد:
- آگاهی دادن به افراد و آموزش نکات بهداشتی در هنگام برقراری رابطه جنسی
- پرهیز از روابط جنسی پر خطر
- تزریق واکسن گارداسیل
- استفاده از لباس های زیر مناسب مانند لباس های پنبه ای و نپوشیدن لباس های زیر پلاستیکی
واکسیناسیون زگیل تناسلی
واکسنی که با نام Gardasil شناخته میشود، میتواند از ابتلا به چهار گونهی
سرطانزای HPV جلوگیری کند؛ از آن برای پیشگیری از ابتلا به زگیل تناسلی هم
استفاده میشود.
برنامهی واکسیناسیون HPV برای دختران و پسران ۱۱ و ۱۲ ساله توصیه شدهاست؛
در صورتی که آنها بطور کامل در این سنین واکسینه نشوند، پیشنهاد میشود که
دختران و زنان که در ۲۶ سالگی و پسران و مردان در ۲۱ سالگی واکسینه شوند.
البته مردان هم در صورت تمایل میتوانند در ۲۶ سالگی واکسنشان را بزنند.
تأثیر این واکسنها زمانی بیشتر است که به کودکان (قبل از فعالشدن از لحاظ
جنسی) زده شود. پژوهشها نشان دادهاند که زدن واکسن HPV در افراد زیر ۲۱
سال و ۲۱ تا ۳۰ سال، خطر ابتلا به زگیل تناسلی را تا ۵۰ درصد کاهش میدهد.
عوارض جانبی واکسنها معمولاً خفیفاند و شامل تشکیل ضایعهای در محل تزریق
(قسمت فوقانی بازو)، سردرد، تب جزئی یا علایم شبه آنفلوانزا میباشند. گاهی
اوقات، مخصوصاً در نوجوانان، پس از تزریق، فرد دچار گیجی میشود یا غش میکند.