سرطان پستان چیست ؟
سرطان پستان بیماری است که درآن سلول های پستان به شکل غیر طبیعی رشد می‌کنند.
انواع مختلفی از سرطان سینه، بسته به این که در کدام بخش از آن درگیر می‌شود، وجود دارد.
پستان دارای سه بخش اصلی است: لوبول ها، مجاری و بافت پیوندی . لوبول ها، غدد تولید شیر هستند،
مجاری لوله هایی هستند که شیر را به نوک پستان منتقل می‌کنند و بافت پیوندی که از چربی و فیبر تشکیل شده است،
تمامی‌این بخش ها را در کنار هم نگه می‌دارد . سرطان ممکن است در هر یک از این بخش ها آغاز شود،
اما بیش تر سرطان ها در لوبول ها و مجاری اتفاق می‌افتند.سرطان سینه در حالت پیشرفته می‌تواند،
به وسیله ی عروق خونی و لنفاوی به بخش های دیگر بدن انتقال پیدا کند که در اصطلاح به این حالت متاستاز
(metastasize) گفته می‌شود.
انواع مختلف سرطان پستان :
کارسینوم داکتال تهاجمی :
این نوع سرطان از مجاری آغازمی‌شود و به بخش های دیگر پستان،
و در صورت عدم کنترل به سایر بخش های دیگر بدن نیز سرایت می‌کند.
کارسینوم لوبولار تهاجمی :
این نوع سرطان از لوبول ها آغاز شده و به بافت سینه سرایت می‌کند و همانند نوع قبلی می‌تواند،
متاستاز داده و به بخش های دیگر بدن نیز سرایت کند
.
علائم و نشانه های سرطان پستان چیست ؟
- وجود توده ی جدید در پستان و یا زیر بغل
- زخیم شدن و یا تورم بخشی از پستان
- تحریک یا کم رنگ شدن پوست پستان ها
- قرمزی و یا پوسته پوسته شدن نوک پستان و اطراف آن
- کشیده شدن نوک پستان و یا درد در این ناحیه
- ترشحات نوک پستان غیر از شیر مادر، از جمله خون
- هرگونه تغییر ناگهانی در شکل و اندازه ی پستان و خارج شدن از حالت طبیعی
- احساس درد در هر نقطه از پستان
البته باید در نظر داشته باشید که علل دیگری به غیر از سرطان نیز می‌تواند برای این علامت ها وجود داشته باشد.
اگر شما هر یک از این علائم را داشتید، با پزشک خود مشورت کنید تا مورد بررسی قرار بگیرید
دلایل وجود هرگونه توده و یا غده در پستان چیست ؟
بیماری ها و شرایط مختلفی از جمله سرطان، می‌تواند عامل بروز توده در پستان شود.
البته لازم به ذکر است که بیشتر این توده ها به دلایلی غیر از سرطان به وجود می‌آیند.
دو دلیل عمده ی این توده ها، فیبروکیستیک و کیست پستان هستند. وضعیت فیبروکیستیک می‌تواند تغییرات،
و توده هایی در پستان ایجاد کند و عامل درد در پستان باشد . کیست ها نیز کیسه هایی پر از مایعات هستند ،
و می‌توانند در پستان ها به وجود بیایند. بنابراین سرطان تنها عامل به وجود آوردن توده و یا غده نیست.
چه عواملی در ابتلا به سرطان سینه موثرند؟
سن :
یکی از عوامل موثر بر سرطان سینه است که با افزایش آن خطر ابتلا نیز افزایش می‌یابد
سابقه‌ی شخصی :
از جمله عوامل تاثیرگذار بر سرطان سینه می‌باشد که اگر شخص قبلا به توده‌ی خوش‌خیم،
سرطان رحم، تخمدان یا کولون مبتلا بوده، خطر ابتلا به سرطان سینه بیشتر است.
سابقه‌ی خانوادگی :
می‌تواند موثر باشد. اگر مادر، خواهر یا دختر فردی درگیر باشند خطر ابتلای این شخص،
به سرطان سینه ۲ الی ۳ برابر اشخاص دیگر است، مخصوصا اگر بیش از یک نفر از اعضای درجه اول مبتلا باشند.
ژنتیک :
نیز از عوامل موثر است که ۰.۵% زنان ژن‌های BRCA1/BRCA2 را دارا هستند،
این زنان در طول زندگی شان ۴۵% تا ۸۰% در معرض خطر ابتلا به سرطان سینه هستند.
چاقی مفرط :
به دلیل تغییر در متابولیسم استروژن، چاقی مفرط خطر ابتلابه سرطان سینه را افزایش می‌دهد.
مصرف الکل :
خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می‌دهد.
نظر رژیم غذایی :
زنانی که غذاهای پرچربی مانند گوشت قرمز و لبنیات پرچرب استفاده می‌کنند،
خطر ابتلا به سرطان سینه در آنها افزایش می‌یابد.
سن قاعدگی :
اگر سن قاعدگی قبل از ۱۲ سالگی و سن یائسگی بعد از ۵۵ سالگی باشد،
خطر ابتلابه سرطان سینه در این افراد افزایش می‌یابد.
شیر دهی :
در مادرانی که به فرزند خود شیر می‌دهند، خطر ابتلا به سرطان سینه در آنها کاهش می‌یابد.
سن اولین حاملگی :
اگر اولین حاملگی، بعد از ۳۰ سالگی باشد خطر ابتلا به سرطان سینه در این افراد بیشتر می‌شود.
قرص‌های ضد بارداری :
اگر برای جلوگیری از بارداری، قرص‌های پیشگیری مصرف می‌کنید،
توجه داشته باشید که بعضی از مطالعات معتقدند تاثیری بر احتمال ابتلا به سرطان سینه ندارد ،
ولی نتایج برخی از تحقیقات نشان می‌دهد که بدون توجه به طول مصرف، خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می‌دهد.
هورمون تراپی :
هورمون تراپی اگر به صورت ترکیبی از استروژن و پروژسترون باشد می‌تواند خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهد.
اشعه با دوز بالا :
مثل رادیوتراپی که در لنفوم هاجکین اعمال می‌شود،
اگر به مدت ۱۵ تا ۲۰ سال ادامه یابد، خطر ابتلا به سرطان سینه افزایش می‌یابد.
چگونه سرطان سینه را مدیریت کنیم ؟
بیمار مبتلا طی فرآیند درمان ممکن است دچار خستگی شود که به طور معمول برطرف نمی‌شود.
و این خستگی ناشی از سرطان یا مراحل درمانی سرطان می‌باشد. اما باید وضعیت بیمار مرتبا پیگیری شود.
باتوجه به اهمیت این موضوع اقدامات مراقبتی که لازم است بیمار انجام دهد را در این مقاله به اختصار مطرح می‌کنیم.
پس از درمان به مدت ۲ سال باید هر ۳ ماه، پس از آن هر ۶ ماه به مدت ۳ تا ۵ سال ،
و در آخر سالانه تا پایان عمر توسط پزشک مربوطه ویزیت شود.
ماموگرافی، بهتر است به صورت منظم انجام شود.
آزمایش خون، در افرادی که شیمی درمانی داشته‌اند برای اطمینان از ریکاوری باید منظم انجام شود.
معاینات فیزیکی فردی هم باید به صورت ماهانه انجام شود و به هر تغییری توجه شود.
باتوجه به درمان‌ها و داروهای مصرفی و عوارض آنها به هر گونه استخوان درد،
درد پشت یا خونریزی واژینال غیرطبیعی و عوارض داروهای مصرفی خود توجه فرمایید.
طبق مطالعات انجام تمرینات ورزشی مستمر در طول درمان و پس از آن تاثیر به سزایی در روند بهبودی بیمار داشته است.
از نظر تغذیه‌ای، رژیم غذایی این بیماران پر پروتئین و پر کالری می‌باشد. لذا اگر در اثر عوارض داروها دچار یبوست شدید،
طبق صلاحدید پزشک از رژیم پر فیبر و آب فراوان استفاده کنید
.
غربالگری و پیشگیری
معاینه‌ی فیزیکی :
توسط فرد بیمار یا کادر درمان لازم است به صورت ماهیانه انجام شود.
ماموگرافی :
در صورت مشاهده معاینه‌ی مشکوک یا دیگر عوامل خطر، معمولا در زنان بالاتر از ۳۵ سال توصیه می‌شود.
MRI :
در افرادی که ماموگرافی غیر طبیعی داشتند یا ریسک بالای ابتلا به سرطان سینه دارند، باید انجام شود.
ترموگرافی :
دوربینی است حساس به دما، با توجه به اینکه دمای تومور‌ها نسبت به بافت طبیعی بدن متفاوت است،
این دستگاه با ثبت دمای متفاوت تومور، در تشخیص سرطان سینه کاربرد دارد.
بیوپسی یا نمونه برداری :
از تومور، قسمتی از بافت مشکوک خارج شده و پاتولوژیست با مشاهده‌ی بافت مشکوک،
زیر میکروسکوپ به تشخیص قطعی سرطان سینه می‌رسد.
تست ژنتیک :
برای افرادی که ریسک بالای ابتلا دارند و در معرض خطر هستند توصیه می‌شود.
جمع بندی :
باتوجه به ریسک فاکتورهای ابتلا می‌توان روش‌های پیشگیری مناسبی اتخاذ نمود.
برای نمونه از عوامل ژنتیکی نمی‌توان پیشگیری کرد اما از ریسک فاکتوری مثل سیگار می‌توان با تغییر سبک زندگی، پیشگیری کرد.
از جمله اقداماتی که در پیشگیری از سرطان می‌تواند موثر باشد. همچنین درمان بیماری‌هایی که ممکن است در آینده ،
منجر به سرطان شود، تاثیر به‌سزایی در این روند دارد.
در راستای پیشگیری از ابتلا به سرطان سینه می‌توان اقدامات زیر را انجام داد
- تغییر سبک زندگی
- ورزش کردن
- تغییر رژیم غذایی
- اجتناب از سیگار کشیدن و مصرف الکل
