فشار خون در بارداری
اندازه‌گیری فشار خون و نشان دادن مقادیری بیشتر از ۱۴۰ روی ۹۰ را فشار خون بالا
می‌گویند. فشار خون بالا معمولاً علائم قابل تشخیصی ندارد، مگر در مواردی که
فشار خون خیلی بالا باشد. درصورتی‌که فشار خون مادر بعد از هفتۀ ۲۰ بارداری، در
چند بار اندازه‌گیری توسط پزشک بالا باشد، پزشک برای بررسی احتمال مسمومیت
حاملگی یا پره‌اکلامپسی، یک آزمایش ادرار تجویز خواهد کرد. پره‌اکلامپسی یک
بیماری جدی است که طی آن در میانۀ بارداری، فشار خون افزایش می‌یابد و وجود
پروتئین در ادرار، اختلالات کبد و کلیه، سردرد یا تغییرات بینایی رخ می‌دهد.
درصورتی‌که علائم پره‌اکلامپسی وجود نداشته باشد و فقط مادر فشار خون بالا
داشته باشد، پزشک تشخیص فشار خون حاملگی خواهد داد. اگر مادر قبل از دوران
بارداری نیز فشار خون بالا داشته یا پیش از هفتۀ ۲۰ بارداری دچار آن شده باشد،
دارای فشار خون مزمن است که با فشار خون حاملگی متفاوت است. زنانی که
شرایط زیر را داشته باشند، بیشتر در معرض ابتلا به فشار خون حاملگی خواهند بود:
چاقی و اضافه وزن در بارداری
بارداری در سن بالاتر از ۴۰ سال
نارسایی مزمن کلیه یا دیابت
سابقۀ خانوادگی فشار خون حاملگی یا پره‌اکلامپسی
تأثیر فشار خون حاملگی در سلامت مادر و کودک
در بیماری فشار خون حاملگی،
هرچه فشار خون بالاتر باشد یا در هفته‌های زودتری اتفاق بیفتد،
خطرهای بیشتری برای سلامت مادر و جنین به وجود می‌آورد.
خوشبختانه بیشتر زنانی که دچار فشار خون حاملگی میشوند، تنها یک حالت
خفیف از این بیماری را تجربه می‌کنند و معمولاً در اواخر بارداری نیز دچار آن میشوند.
این افراد با این که احتمال کمی وجود دارد که نیاز به القای زایمان یا سزارین داشته
باشند، معمولاً شرایط عادی دارند و می‌توانند بارداری طبیعی خود را ادامه دهند.
مادرانی که به فشار خون حاملگی مبتلا میشوند، بیشتر در معرض ابتلا به
پره‌اکلامپسی در ادامۀ بارداری یا بعد از زایمان قرار دارند. درصورتی‌که فشار خون
حاملگی پیش از هفتۀ ۳۰ شروع شده باشد، احتمال ابتلا به پره‌اکلامپسی بسیار
بیشتر خواهد بود.
در صورت داشتن علائم پره‌اکلامپسی مانند تورم، افزایش وزن ناگهانی، سردرد مداوم
یا شدید، تغییر در بینایی، درد بالای شکم، حساسیت به لمس، تهوع و استفراغ یا
علائم جدا شدن زودرس جفت مانند لکه‌بینی یا خونریزی واژینال، حساسیت به لمس
و درد رحم را مشاهده کردید، بلافاصله با پزشک تماس بگیرید. همچنین ابتلا به فشار
خون حاملگی، مادر باردار را در معرض خطر برخی دیگر از عوارض بارداری مثل
محدودیت رشد داخل رحمی، تولد زودرس و مرگ جنین در رحم قرار می‌دهد. در
صورت ابتلا به فشار خون حاملگی، پزشک با توجه به این خطرها، مادر و کودک را به
دقت تحت نظارت قرار خواهد داد.
چه مادرانی مستعد بروز پره‌اکلامپسی (فشارخون بالا در بارداری) هستند؟
-زنانی که برای بار اول باردار میشوند?
-زنانی که مادر یا خواهرشان دچار پره‌اکلامپسی شده‌اند?
-زنانی که قبل از باداری فشارخون بالا یا بیماری کلیوی داشته‌اند?
-زنان چاقی که BMI بالای ۳۰ دارند?
-بارداری دوقلویی ویا بیشتر?
-مادران باردار زیر ۲۰ سال و یا بالای ۴۰ سال?
بیاد داشته باشیم اگر مادری در بارداری قبلی خود دچار پره‌اکلامپسی شد،
احتمال ابتلا در این بارداری بیشتر است.
پره‌اکلامپسی یا افزایش فشارخون در مادران باردار بعد از ۲۰ هفته از حاملگی،
میتواند با اثر بر روی خونرسانی به جنین منجر به کاهش رشد جنین شود. البته
درصورت تشخیص بموقع و رسیدگی مناسب نوزادانی با رشد مناسب بدنیا خواهند
امد.
درمواردی که پره‌اکلامپسی شدید در ماه هفتم یا هشتم بارداری بوجود آید و پزشک
بدلیل خطراتی که مادر و جنین را تهدید میکند، اقدام به ختم بارداری (زایمان) کند،
ممکن است نوزاد نارس بدنیا بیاید و نیازمند مراقبت‌های خاصی گردد.
عوارض پره اکلامپسی: هر چه در سن حاملگی پایین تر اتفاق بیفتد عوارض برای مادر
و جنین شدیدتر است و حتی میتواند ختم حاملگی زودرس لازم باشد، روش زایمان
بسته به شرایط مادر و جنین میتواند زایمان طبیعی یا سزارین باشد.
چگونه فشار خون غیرطبیعی را تشخیص دهیم؟
انجمن قلب آمریکا فشار خون غیر طبیعی در بزرگسالان غیرباردار
را به شرح زیر توصیف میکند:
فشار خون بالا یک عدد سیستولیک بین ۱۲۰ تا ۱۲۹ و یک عدد دیاستولیک کمتر از
۸۰ است.
در فشار خون بالا مرحله ۱، عدد سیستولیک بین ۱۳۰ تا ۱۳۹ یا عدد دیاستولیک بین
۸۰ تا ۸۹ است.
در فشار خون بالا مرحله ۲، عدد سیستولی ۱۴۰ یا بیشتر و عدد دیاستولی ۹۰ یا
بیشتر است.
در شرایط حاد فشار خون، عدد سیستولیک بالاتر از ۱۸۰ و عدد دیاستولیک بالاتر از
۱۲۰ است.
شما همیشه نمی‌توانید تشخیص دهید که فشار خون شما خیلی بالا است
یا خیلی پایین. در حقیقت، فشار خون بالا و افت فشار خون ممکن است علائم
قابل توجهی ایجاد نکند. اگر علائمی را تجربه کنید، ممکن است شامل موارد زیر
باشد:
علائم فشار خون بالا
فشار خون بالا معمولاً ۹۰/۱۴۰میلی‌متر جیوه یا بالاتر تعریف می‌شود.
ممکن است علائم زیر را سبب شود:
برافروخته شدن پوست
تورم دست‌ها یا پاها
سردرد
تنگی نفس
درد شکم
حالت تهوع
استفراغ
تغییرات بینایی
علائم افت فشار خون
فشار خون پایین یا افت فشار خون معمولاً به میزان ۶۰/۹۰ میلی‌متر جیوه یا کمتر
تعریف می‌شود.
که ممکن است باعث علائم زیر شود:
سرگیجه
مشکل در تمرکز
پوست سرد و مرطوبی
تاری دید
تنفس سریع و پی در پی
افسردگی
خستگی ناگهانی
خستگی مفرط
اگر شک دارید که علائم فشار خون یا فشار خون بالا دارید،
باید سریعاً به پزشک خود مراجعه کنید تا از بروز عوارض احتمالی جلوگیری کند.
